Neyi eklemem lazım, anlamıyorum / bilmiyorum...
Bu masayı kim kirletti böyle?
Galatasaray Türkiye'yi dünyaya tanıtıyordu.
Bütün işleri bitirdim, ben gidiyorum.
Adama ne yaptılar? (1)
Hastaneye götürdüler.
O kitapları ne yapacaksın? (2)
Bilmiyorum.
(1) : Adama ne yapıldığı (adamın başına ne geldiği) konusunda hiçbir fikri olmayan kişi, "Adama ne yaptılar?" diye sorar. Ama, biraz fikri varsa ve o eylem (fiil) adam-a değil de, adam-ı şeklinde bir kullanımı gerektiriyorsa; o zaman "Adamı ne yaptılar?" diye sorar. Bu ikincisi daha seyrektir.
Örnek:
Adamı ne yaptılar? Ağaca mı bağladılar? Evet, (adamı / onu) ağaca bağladılar.
(2) : Daha seyrek olmak üzere, "O kitaplarla ne yapacaksın?" sorusu da sorulabilir. İkisi arasındaki farkı açıklamak kolay değil, ama bir yerde duyarsanız veya okursanız, şaşırmayın diye yazdım.
neyi eklemem lazım anlamıyorum...
Bu masa(yı) kim kirletti böyle?
Galatasaray Türkiye'(yi) dünyaya tanıtıyordu.
Bütün işler(i) bitirdim, ben gidiyorum.
Adam(lar) ne yaptılar
Hastaneye götürdüler.
O kitaplar(ı) ne yapacaksın
Bilmiyorum.
